FISCUS WERKT INTERN MET BELGISCHE FRANK TOT EIND 2001
Niet alleen de ondernemingen moeten vanaf volgend jaar rekening houden met de komst van de euro. Ook de overheid zal de euro moeten inbouwen in haar werking. De fiscale besturen hebben een nationaal overgangplan op stapel staan dat de regels vastlegt omtrent de praktische gevolgen van de overgang naar de euro. Deze worden in een recente circulaire toegelicht voor de directe belastingen en de met de inkomstenbelastingen gelijkgestelde belastingen. En de fiscus zal zolang als wettelijk mogelijk is met de Belgische frank blijven werken.In een circulaire van 17 april 1998 (Ci.D. 28/507.876) heeft het ministerie van Financiën de regels vastgelegd op het vlak van de inkomstenbelastingen en de ermee gelijkgestelde belastingen.
Principe
>Het nationaal overgangsplan voor de fiscale besturen heeft een verschillend luik voor de interne werking en de externe communicatie van de fiscale besturen. Op het vlak van de interne werking zullen de fiscale besturen tot op het einde van de overgangperiode hun comptabiliteit in Belgische frank voeren en hun financiële rekeningen in Belgische frank aanhouden. De gehele interne administratieve behandeling van de dossiers en documenten zal in die periode eveneens in Belgische frank gebeuren. Pas bij de start van de definitieve fase zal de administratie overschakelen op de euro, behalve voor een aantal feiten en verrichtingen die van voor 1 januari 2002 dateren waarvoor de Belgische frank zal blijven gelden. Daarentegen zullen de fiscale administraties in hun externe communicatie met de belastingplichtigen vanaf 1 januari 1999 rekening houden met de voorkeur van de belastingplichtige.
Aangiftes
Wat de aangiftes in de directe belastingen betreft, zal per segment het principe van het eenheidsformulier gebruikt worden. Er zullen dus geen afzonderlijke frank- respectievelijk euro-aangiften gecreëerd worden naargelang de uitdrukking (euro of frank) waarin de belastingplichtige wenst te handelen. Bovendien kondigt de administratie in haar circulaire aan dat de aangifteformulieren een voorgedrukte komma zal bevatten. Meteen is duidelijk dat de aangiftes in euro tot op twee cijfers na de komma zullen moeten ingevuld worden.
De loonfiches 281 en de bijhorende samenvattende opgaves 325 zullen maar liefst twee luiken bevatten op een A4-formaat. Het bovenste gedeelte zal bestemd zijn voor bedragen in euro, het onderste gedeelte voor bedragen in Belgische frank. Of werkgevers beide luiken zullen moeten invullen, is nog niet beslist. Maar de administratie merkt fijntjes op dat de sociale secretariaten, die 80 procent van de loonfiches opstellen, voorstander zijn van beide uitdrukkingen te vermelden.
De aangifte personenbelasting (inclusief belasting niet inwoners natuurlijke personen) en rechtspersonenbelasting zal, zoals algemeen verwacht, voor het eerst in euro kunnen vanaf aanslagjaar 2000. De vennootschapsbelasting (inclusief belasting niet inwoners vennootschappen) zal reeds vanaf aanslagjaar 1999 in euro kunnen, voor zover het boekjaar afsluit na 31 december 1998 en de jaarrekening in euro is opgesteld. Deze laatste regel geldt ook inzake personenbelasting en rechtspersonenbelasting (artikel 180 WIB 1992) voor zover een jaarrekening overlegd moet worden samen met de eraan verbonden aangifte. Een aangifte in de roerende voorheffing zal kunnen met betrekking tot roerende inkomsten die vanaf 1 januari 1999 worden toegekend of betaalbaar gesteld. Dezelfde regeling geldt inzake bedrijfsvoorheffing. Voorafbetalingen zullen eveneens vanaf 1 januari 1999 in euro kunnen.
Aanslagen
Terloops herinnert de administratie er nog eens aan dat eenmaal een aangifte in euro gebeurde, alle volgende ook in euro zullen moeten. Maar dat principe zal evenwel afzonderlijk gelden voor de inkomstenbelastingen, elke soort van voorheffingen en voor elke categorie van de met de inkomstenbelastingen gelijkgestelde belastingen. Dus de aangifte in de bedrijfsvoorheffing kan verder in Belgische frank gebeuren alhoewel de aangifte in de vennootschapsbelasting reeds in euro geschiedt.
Wat de vragen om inlichtingen, berichten van wijziging van aangifte, kennisgevingen van aanslag van ambtswege, ... betreft, zal de administratie die uitdrukking hanteren die de belastingplichtige heeft gebruikt in de aangifte. Op de aanslagbiljetten zal de totale te betalen of terug te geven som zowel in Belgische frank als in euro zijn uitgedrukt. Het ziet er dus naar uit dat de berekening nog verder in Belgische frank zal gebeuren en dat op het einde het resultaat naast Belgische frank ook in euro zal uitgedrukt worden. De vraag is echter of een belastingplichtige niet zal kunnen eisen dat ook de berekening van zijn aanslag in euro gebeurt.
Miljonair
De administratie der directe belastingen houdt dus tot 31 december 2001 intern vast aan de Belgische frank. Dat geeft de niet alleen de tijd om een en ander goed voor te bereiden. Maar het is een publiek geheim dat de bijkomende reden is: fouten vermijden.
Want de gevreesde fout blijft het aangeven van de inkomsten in euro en het betalen ervan in Belgische frank alsof het euro's waren. Dat dergelijke misslagen zullen voorkomen, leidt geen twijfel. En dat ontdekken, zal geen gemakkelijke opgave zijn voor de fiscus. Bedenk daarbij dat na een jaar overgangperiode als klap op de vuurpijl het jaar 2000 zijn intrede doet. En dat moet niet alleen het bedrijfsleven, maar tevens de overheid zien op te vangen.
Maar kom: de euro heeft hoe dan ook een groot voordeel. Het wordt weer de kunst om miljonair te worden. Vooruit met de geit!
Jan VERHOEYE, accountant, docent Hogeschool Gent en gastprofessor Universiteit Gent.
Gepubliceerd op 14 mei 1998.
